Beyin kanaması, genellikle hipertansif olan bireylerde ani bir şekilde gelişen baş ağrısı, kusma ve tek taraflı felç benzeri nörolojik belirtilerle kendini gösteren, komaya kadar varabilen ciddi bir klinik tablodur. Gerekli önlemler alınmadığı takdirde, yüksek tansiyon, kafa travması, beyin damarlarındaki zayıflama, anevrizma, damar bozukluğu, beyin tümörü, kanama bozukluğu ve vücuttaki diğer kanama sorunları gibi çeşitli sebeplerden dolayı beyin kanaması meydana gelebilir.

Beyin kanaması, kanamanın meydana geldiği yere, yaygınlığına ya da kanamanın sınırlı olmasına göre farklı klinik seyirler izleyebilir. Toplumda görülme sıklığı yüz binde 12-15 kadardır. Kanamanın başlangıcı genellikle bir eylem sırasında gerçekleşir, çok nadir olarak uykuda başlar. Beyin kanaması, vücutta kan basıncının yükselmesiyle veya kan akımının artmasıyla ilgili olabilir.

Beyinde dışta duramater adlı bir zar bulunur. Bu zarın üzerindeki damarların, travma sonucunda çatlayan veya kırılan kafatası kemikleri yüzünden zedelenmesiyle beyin kanaması oluşabilir. Kanama, duramater ve kafatası kemikleri arasında birikerek beyni sıkıştırır. Eğer hasta ameliyata alınmazsa, beyin ölümü kaçınılmaz olur. Bu tür kanamalar epidural hematom olarak tanımlanır. Travmaların şiddetli olması halinde beyin üzerinde bulunan damarlarda da zedelenme olabilir. Damarlardan sızan kan duramater altında birikir ve beyni sıkıştırır. Bunlar da subdural hematom olarak tanımlanır. Bazen beyni örten oldukça ince olan araknoid zar altında da kanama olabilir. Bunlar da subaraknoid kanamalardır.

Yüksek tansiyon: Akut hipertansiyon direkt olarak beyin kanamasına yol açabilir ya da hastadaki kronik hipertansiyon damar çeperlerine zarar vererek beyin kanamasına uygun zemin hazırlayabilir. Genellikle 65 yaşın üzerindeki kişilerin %66'sı hipertansiftir.

Daha önceden yeterli kan akımının olmadığı bölgelerin olması ya da kan akımının akut şekilde artması beyin kanaması nedeni olabilir. Migren atakları sonucunda, karotid endarterektomi sonucunda, çocuklardaki konjenital kalp defekti tamirinin sonrasında, zorlayıcı derecedeki fiziki çalışmaların ardından, daha önceden geçirilen beyin enfarktlarındaki tıkanmanın açılmasıyla ya da rekanalizasyonu sonucunda beyin kanaması olabilir.

Bunların dışında damarsal anomaliler, venöz anjiyomların rüptürü, anevrizma, beyin tümörünün olması, enfeksiyonlar, eklampsi, post-travmatik durumlar, kanda pıhtılaşma sorunları, arteriopatiler, kokain ve amfetamin gibi ilaçların kullanımı da beyin kanaması nedeni olabilir.

Beyin kanamasındaki belirtiler, kanamanın meydana geldiği yere göre farklılık gösterir. Görme ile ilgili bölge etkilenirse görme bozuklukları, konuşma bölgesini etkilerse konuşma bozuklukları gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Vücutta tek taraflı güçsüzlük, denge sorunları ve koordinasyon problemleri beyin kanamasına ait ortak belirtiler olarak kabul edilir. Beynin alt kısmında, beyin sapındaki kanamalarda hastanın koma hali gelişir. Bazı hastalarda belirtiler aniden ortaya çıksa da bazılarında birkaç saatten birkaç güne kadar değişen zaman dilimlerinde meydana gelebilir.

Beyin kanamasına bilgisayarlı tomografi (BT) ile kolay bir şekilde tanı konulabilir. Çekilen tomografide beyin dokusundaki yüksek dansitedeki kan kolayca belirlenir. Bu tetkik sonucunda kanamanın büyüklüğü ve yeri tespit edilir. Kafa travması geçiren hastalar genellikle 24 saat süreyle müşahede altında tutulur, çünkü beyin kanaması hemen belirti vermeyebilir. Bir süre sonra kanama artıp beyne baskı yaptığında hasta koma haline girebilir. Kazanın ardından hastanın kusması, dalgınlaşması halinde hemen acil hastaneye ulaştırılması gerekir.

Beyin kanaması tedavisi, oluşan kanamanın büyüklüğüne, hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna göre cerrahi ya da konservatif olarak uygulanır. Konservatif tedavide hastanın tansiyonu normal değerlere çekilmeye çalışılır, kanda koagülasyon bozukluğu tedavisi ve ödemin giderilmesi gibi uygulamalar bulunur. Bu tedavilere yanıt vermeyen hastalara cerrahi tedavi uygulanır.