Halk arasında makat kanaması olarak bilinen bu rahatsızlık, tıp literatüründe anal fissür veya makat çatlaması olarak adlandırılmaktadır. Çatlağın boyutu genellikle 4-11 mm arasında olmasına rağmen ağrı duyusunun fazla olması nedeniyle hastalar ciddi anlamda rahatsızlık çekerler. Özellikle orta yaşlı ve genç hastalarda görülen bu rahatsızlık, makatta ağrı, şişkinlik ve kanamalara sebebiyet verir.

Bu rahatsızlığın oluşmasındaki en önemli etken, kabızlık sonrası katılaşan büyük abdestin bağırsakta birikerek kalınlaşmasıdır. Kalınlaşarak katılaşan dışkının dışarı atılması sırasında dar olan makat bölgesinden çıkarken yırtılmaya sebep olur. Kabızlık nedeniyle katılaşan sertleşen dışkı devam ettikçe her dışkılama sırasında yırtılmayı yeniler, bu da makat bölgesinin iyileşme fırsatı bulmasını engeller.

Makat kanaması belirtileri şunlardır:

Teşhis, dahiliye hekimlerinin muayenesi ile rahatlıkla konulabilir.

Makat kanamasının tedavisi için öncelikle çatlağın iyileşmesi için zemin hazırlamak gerekmektedir. Bunun için beslenmenin posalı yiyecekler ile yapılması gerekir. Böylelikle kabızlık sorunu ortadan kaldırılacaktır. Akabinde dışkı yumuşatıcı bitkisel ürünler ve ağrı kesici macun veya merhemler kullanılmalıdır. Bu süreçte sıcak su içine oturmak, oluşan sızının azalmasıyla kanamanın olduğu çatlak bölgesinin iyileşmesine yardımcı olacaktır.

Erken teşhis edilen çatlaklar, dikkatli beslenme sonucu kısa zamanda düzelmektedir. Ancak çatlak ilerlemiş ise ilaç tedavisi ile büyük oranda tedavi edilebilir. Eğer çatlak kronikleşmiş ve ilaçla düzelemeyecek duruma gelmişse, uzman doktorlar nezaretinde tedavi ameliyat ile gerçekleştirilecektir.

Makat kanaması ameliyatı, ağrı nedeniyle kasılan ve makat bölgesinde kanamanın oluşmasına neden olan kılcallara yakın olan kas grubundan az bir miktar kesilerek gerçekleştirilmektedir. Genellikle bu işlem çatlağın kendisine uygulanmaz, ele gelen küçük şişliğe yapılmaktadır. Uzman hekim uygun görürse yara üzerindeki iyileşmeyi hızlandırmak için çatlak kesilir. Makat kanaması ameliyatı yaklaşık 5-20 dakika sürmektedir ve başarı oranı %95 gibi yüksek bir orandadır. Bu ameliyat sonrasında hastalar ertesi gün ayağa kalkarak evine rahatlıkla gidebilirler. İlk dışkılama sırasında az miktarda kanama ve biraz ağrı olsa da sonraki evrelerde bu şikayetler kaybolur. Uzmanların yaptığı araştırmalar neticesinde yan etki olarak kas dokusunda yer alan kılcalların kesilmesi sonucu nadiren de olsa gaz kaçırması görülmektedir. Ancak çatlak ameliyatının başarısının yüksek olması ve kolay kolay tekrarlamaması nedeniyle hastaların bu ameliyat sonrasında ciddi anlamda rahatladığı gözlemlenmiştir.